Skip to main content


 Σαν σήμερα, στις 2 Σεπτεμβρίου 1958, έγινε σε έναν αχυρώνα στο Λιοπέτρι, μία από τις πιο επικές μάχες του αγώνα της ΕΟΚΑ. Στη μάχη που έμεινε γνωστή ως η Μάχη του Αχυρώνα και χαρακτηρίστηκε ως το «Νέο Χάνι της Γραβιάς, θυσιάστηκαν για Ένωση και Λευτεριά οι αγωνιστές: Ανδρέας Κάρυος, 32 χρονών από το Αυγόρου, επικεφαλής της ομάδας και Υποτομεάρχης Αμμοχώστου, πατέρας ενός μικρού παιδιού και με τη σύζυγό του έγκυο, Ηλίας Παπακυριακού, 20 χρονών από τη Λυθράγκωμη, Φώτης Πίττας, 23 χρονών από το Φρέναρος και ο Χρίστος Σαμάρας, 33 χρονών από το Λιοπέτρι και πατέρας 4 παιδιών. 


Στις 30 Αυγούστου, μετά από οδηγίες, οι τέσσερις Αγωνιστές, πήγαν στο Λιοπέτρι με σκοπό να εκπαιδεύσουν νέα Μέλη της ΕΟΚΑ στον ανταρτοπόλεμο, αφού η ειδικότητα τους ήταν οι ενέδρες. Την επόμενη μέρα, τα ξημερώματα εμφανίστηκαν στο χωριό βρετανικά τζιπ με πολυάριθμους στρατιώτες οι οποίοι έψαχναν τους Αγωνιστές. Στην προσπάθεια τους να φύγουν από το χωριό έπεσαν πάνω σε Άγγλους και έγινε ανταλλαγή πυρών σε μία προσπάθεια να σπάσουν τον κλοιό τους. Καθώς δεν τα κατάφεραν, επέστρεψαν στο χωριό και βρήκαν καταφύγιο στον αχυρώνα του Παναγιώτη Καλλή. Οι Άγγλοι τότε επέβαλαν «κέρφιου», δηλαδή, κατ’ οίκον περιορισμό στους κατοίκους του χωριού και ξεκίνησαν τις έρευνες και τις ανακρίσεις για να ανακαλύψουν που κρύβονταν οι Αγωνιστές. Οι έρευνες τους έφτασαν και στον Αχυρώνα, αλλά δεν κατάφεραν να εντοπίσουν τους Αγωνιστές αφού αυτοί είχαν κρυφτεί μέσα στα άχυρα και ο Καλλής με οδηγίες τους έριξε πιπέρι και αρτύματα, ώστε να μην μπορούν να τους εντοπίσουν τα σκυλιά των Άγγλων. 


Μετά από νέες πληροφορίες, οι Άγγλοι στρατιώτες επέστρεψαν στον Αχυρώνα και αφού τον περικύκλωσαν συνέλαβαν τον Παναγιώτη Καλλή και τη σύζυγό του, όπου τους ανέκριναν και τους βασάνισαν για να τους αποκαλύψουν που κρύβονται οι αγωνιστές. Παρά τα βασανιστήρια, το ζεύγος Καλλή, ως αγνοί πατριώτες δεν μίλησαν. Τότε οι στρατιώτες διέταξαν μέσω μεγαφώνων τους Αγωνιστές να παραδοθούν όπου και αν βρίσκονταν, αλλά δεν έλαβαν καμία απάντηση. 


Μετά από πολλές προσπάθειες, οι Άγγλοι στρατιώτες εντόπισαν το που βρίσκονταν οι τέσσερις Αγωνιστές και χρησιμοποιώντας έναν δεκανέα που μιλούσε ελληνικά τους ζήτησαν ξανά να παραδοθούν, φωνάζοντας τους ονομαστικά, και αν ήθελαν να ζήσουν έπρεπε να βγουν άοπλοι από τον Αχυρώνα. Και πάλι δεν πήραν καμία απάντηση. Τότε ξεκίνησαν συντονισμένες ενέργειες από τους Άγγλους για κατάληψη του Αχυρώνα. Η πρώτη ομάδα που προσπάθησε να προσεγγίσει δέχθηκε τα πυρά των αγωνιστών και η μάχη φούντωσε ακολουθώντας ένα πανδαιμόνιο από ανταλλαγή πυρών και ρίψεις χειροβομβίδων, με τους Άγγλους να επιστρατεύουν ακόμα περισσότερα μέσα και δυνάμεις για να μπορέσουν να καταλάβουν τον Αχυρώνα. 


Η μάχη που ξεκίνησε στις 12:00 τα μεσάνυχτα της 2ας Σεπτεμβρίου συνεχίστηκε μέχρι τις 08:00 το πρωί, όπου οι Άγγλοι ξεκίνησαν προσπάθεια να κατεδαφίσουν τον Αχυρώνα. Η προσπάθεια τους, η οποία περιελάμβανε και ενέργειες να βάλουν φωτιά στον Αχυρώνα δεν τους απέφερε και πάλι καρπούς αφού μέχρι και τη μία και μισή το μεσημέρι δεν κατάφεραν να πετύχουν κάτι, λόγω της σθεναρής αντίστασης των τεσσάρων Αγωνιστών. 


Τότε ήταν που επιστράτευσαν ελικόπτερο, όπως και ενάμιση χρόνο πριν με τον Γρηγόρη Αυξεντίου, το οποίο περιέλουσε με βενζίνη τον Αχυρώνα και έριξε εμπρηστικές βόμβες. Η φωτιά φούντωσε για τα καλά και τότε ο Ανδρέας Κάρυος με τον Χρήστο Σαμάρα πήραν την απόφαση να κάνουν έξοδο πυροβολώντας. Λίγο μετά έπεφταν νεκροί από τα πυρά των Άγγλων. Οι Φώτης Πίττας και Ηλίας Παπακυριακού έμειναν στον Αχυρώνα και συνέχισαν. Μισή ώρα περίπου μετά, βγαίνει από το φλεγόμενο Αχυρώνα ο Φώτης Πίττας και σε λίγο πέφτει και αυτός νεκρός από πυρά ακροβολιστή. Ο Ηλίας Παπακυριακού συνέχιζε να πυροβολεί από μία τρύπα τους Άγγλους αλλά δυστυχώς λίγο αργότερα έπεσε και αυτός νεκρός από τα αγγλικά πυρά μέσα στον αχυρώνα. 


Είναι χαρακτηριστικό το μίσος η βιαιότητα αλλά και ο φόβος των Άγγλων, που ενώ τα τέσσερα κορμιά των Ηρώων μας κείτονταν στην αυλή του αχυρώνα νεκρά, αυτοί συνέχιζαν να τα πυροβολούν και να τα λογχίζουν με μανία. 


Ο ηρωικός θάνατος των τεσσάρων παλικαριών της ΕΟΚΑ, προκάλεσε παγκόσμιο θαυμασμό. Αυτοί, όπως και τόσοι άλλοι, έδωσαν τη ζωή τους με ανιδιοτέλεια για την Απελευθέρωση της Πατρίδας μας και την Ένωση με τη Μάνα Ελλάδα. Δυστυχώς, ο Αγώνας τους και ιδιαίτερα η Θυσία τους, που έπρεπε να αποτελούν φάρο για το δικό μας αγώνα, έχουν ξεχαστεί από την πολιτική μας ηγεσία, που έχει χαράξει άλλους δρόμους που οδηγούν στην τουρκοποίηση της κατεχόμενης μας Πατρίδας. 


Ήρθε η ώρα, εμείς οι νέοι αυτού του τόπου να παραδειγματιστούμε από τους Ήρωες μας και να αντισταθούμε, κάνοντας το δικό μας αγώνα που θα οδηγήσει στην Απελευθέρωση της Κύπρου μας γιατί αυτή είναι η μόνη Λύση. Γιατί στο τέλος θα αναγκαστούμε να πούμε: «Καημένοι Ανδρέα, Ηλία, Φώτη και Χρίστο, να ξέρατε γιατί τσακίσατε τα χέρια σας. Τα τσακίσατε για να χορεύουν σέικ τα κωλόπαιδα». 


Καλή Λευτεριά!